ZDALNE NAUCZANIE rok szkolny 2020/2021
TEMATYKA TYGODNIA: W KOSZYKU WIELKANOCNYM
ŚWIĘCONKA
W Wielką Sobotę rano w kościele święci się pokarmy, a wieczorem także ogień i wodę. Do koszyczka wkłada się jajka, kiełbasę, chleb, sól, chrzan i baranka. Baranek jest z cukru, ciasta lub wosku. Koszyk przyozdabia się gałązkami bukszpanu i nakrywa go białą serwetką.
Błogosławieństwo pokarmów, zwane powszechnie święconką lub święconym, posiada bogatą symbolikę. Początki tego chrześcijańskiego obrzędu sięgają VIII w., natomiast w Polsce pierwsze jego praktyki odnotowano w XIV stuleciu. Najpierw święcono tylko pieczonego baranka, a więc chlebową figurkę o postaci baranka. Potem dodawano kolejno: jajka, ser, masło, ryby, olej, pokarmy mięsne, ciasto i wino. Dzisiaj w koszykach niesionych do poświęcenia znaleźć można niemal wszystko, byle było dużo i kolorowo.
SYMBOLIKA
Baranek wielkanocny z ciasta, masła lub cukru. Baranek to bardzo to ważny symbol
Wielkanocy. Symbolizuje on samego Jezusa Chrystusa, jego łagodność i
posłuszeństwo. Przedstawiany w towarzystwie czerwonej chorągiewki z krzyżem
przypomina o zmartwychwstaniu Chrystusa, który pokonał grzech. Umieszczany w
koszyczku ze święconką i stawiany na wielkanocnym stole. Może być wykonany z
ceramiki, ale również z biszkoptowego ciasta, masła lub masy cukrowej.
Chleb we wszystkich kulturach ludzkości był i jest pokarmem podstawowym,
niezbędnym do życia. Wśród chrześcijan zawsze był symbolem nad symbolami –
przedstawia bowiem Ciało Chrystusa. Dlatego sporządzano specjalnie wypieczony
wielkanocny chlebek, zwany „paschą”.
Sól to minerał życiodajny, dawniej posiadający moc odstraszania wszelkiego zła. Bez
soli nie ma życia. To także oczyszczenie, samo sedno istnienia i prawdy. Stąd
twierdzenie o „soli ziemi” – jak to w Kazaniu na Górze powiedział Chrystus o swoich
uczniach.
Wędlina zapewnia zdrowie i płodność, a także dostatek, bo przecież nie każdy mógł
sobie pozwolić na ten szczególny pokarm. Kiedyś był to choćby plaster szyneczki, a
od XIX w. słynna polska kiełbasa.
Ser jest symbolem zawartej przyjaźni między człowiekiem a siłami przyrody, a przede
wszystkim stanowi gwarancję rozwoju stada zwierząt domowych. Ser jest bowiem
produktem mlecznym pochodzącym od krów, owiec i kóz.
Chrzan zawsze był starym ludowym znamieniem wszelkiej siły i fizycznej krzepy.
Współdziałając z innymi potrawami, zapewniał ich skuteczność.
Ciasto do koszyka ze święconką dodano najpóźniej, jako symbol umiejętności i
doskonałości – zapewne głównie jako popis domowych gospodyń. Ciasto
reprezentowane było głównie przez wielkanocne baby. Warto zaznaczyć, że w
koszyczku powinien znaleźć się wypiek własny, domowy, a nie kupiony w ciastkarni.
Taka była tradycja siedmiu błogosławionych darów, znana w Polsce od wielu lat.
Na święta Wielkanocne Przygotowujemy różne potrawy, zastanów się co podawane jest na Twoim stole wielkanocnym…
Malowanie jajek
Zanim przejdziemy do ćwiczenia zapoznaj się z różnymi technikami malowania jajek.
Wybierz technikę najbardziej dla siebie dogodną i spróbuj wykonać nią jajko…
Do święcenia przygotowywano specjalnie malowane jajka, nazwane w zależności od techniki
zdobienia:
- kraszankami,
- pisankami,
- skrobankami,
- nalepiankami
- czy wyklejankami.
KRASZANKI
Jedną z technik zdobienia jajek jest robienie kraszanek. Kraszanką nazywamy jajka malowane na jeden kolor.
Kraszanki – były to z reguły jajka barwione na czerwono; symboliczny kolor. Podobno, gdy Maria Magdalena dowiedziała się o zmartwychwstaniu Jezusa, w domu znalazła wszystkie jajka czerwone. Obdarowała nimi Apostołów, dzieląc się nowiną. Jajka te miały następnie zamienić się w ptaki i odfrunąćdo nieba na znak zmartwychwstania. Kolor skorupki uzyskać możemy na różne sposoby. Tradycyjnie już od wielu lat barwiono je za pomocą naturalnych składników roślinnych, które dawały określony kolor:
łupiny cebuli – brązowy
kwiat nagietka – złoty, żółty
młode pędy żyta – zielony
kora dębu – czarny
sok z buraków – różowy.
Oczywiście wybrany kolor jajka można osiągnąć także używając gotowych barwników dostępnych w sklepach. Ugotowane jaja wystarczy zanurzyć w gorącej wodzie z farbką i kraszanki gotowe.
PISANKI
Pisanki – do ich wykonania konieczny jest wosk i ostro zakończone narzędzie. Ostrzem nanosi się wosk na skorupkę, a późniejbarwi się całe jajko. W zależności od regionu używa się do tego igły zanurzonej w wosku, gorącej świecy, drucików, słomek, którymi nanosi się wosk na skorupkę jajka. Po wykonaniu tego wkłada się je do barwnika.
SKROBANKI, DRAPANKI
Skrobanki, Drapanki – jajko jest najpierw barwione w jednym kolorze, a później wyskrobywany jest na nim wzór jakimś ostrym narzędziem ( igła, nożyk itp.).
Wyrazem wielkanocnej radości rodziny jest wspólna zabawa – zwana szukaniem zajączka, czyli małej niespodzianki dla każdego.
WIELKANOCNE ZAGADKI
ZGODNIE Z WIELKANOCNYM ZWYCZAJEM
SŁODKIE UPOMINKI KAŻDEMU ROZDAJE…( ZAJĄCZEK WIELKANOCNY)
W TEN ŚWIĄTECZNY DZIEŃ
KAŻDY Z NAS SIĘ ŚMIEJE.
A WODA NIE Z NIEBA, LECZ Z WIADER SIĘ LEJE… (LANY PONIEDZIAŁEK)
CHOĆ JUŻ ŚWIĘTA BLISKO
WIATR NA DWORZE DMUCHA.
NA TALERZU, W DOMU KIEŁKUJE…(RZEŻUCHA)
W WIELKANOCNYM KOSZYCZKU
LEŻEĆ BĘDĄ SOBIE.
ZANIM JE TAM WŁOŻĘ, ŚLICZNIE JE OZDOBIĘ… (PISANKI)
ŚWIĘTA! ŚWIĘTA NADESZŁY!
WSTAWAJMY! JUŻ RANO!
PODZIELMY SIĘ JAJECZKIEM, BO DZIŚ PRZECIEŻ… (WIELKANOC)
TYLE W KOSZYCZKU LEŻY PISANEK
A POŚRÓD NICH SŁODKI…(BARANEK)
PRACA PLASTYCZNA
Zajączek ze skarpetki
https://www.youtube.com/watch?v=wAVTm1nNFx8
Zajączek wielkanocny z ręcznika
https://www.youtube.com/watch?v=bKLCYcsvE54&t=1s
Jajko na patyku
https://www.youtube.com/watch?v=T4zTfRhLn-c
TEMATYKA TYGODNIA: TRADYCJE WIELKANOCNE
Wielkanoc – najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie celebrujące misterium paschalne Jezusa Chrystusa: jego mękę, śmierć i zmartwychwstanie, obchodzone przez Kościoły chrześcijańskie.
Niedziela Palmowa – upamiętnia wjazd Jezusa do Jerozolimy. Palmy zatknięte w domu, np. za obraz, miały chronić dom przed gromami w czasie burzy, a wszystkich domowników – przed złymi mocami, chorobami i nieszczęściem.
Wielki Czwartek chłopcy ze wsi wyganiali Wielki Post, hałasując kołatkami (dzwony kościelne milczały aż do Niedzieli Wielkanocnej). Dzieci robiły dobry uczynek i przy okazji świetnie się bawiły. Do dziś księża praktykują w ten dzień obrzęd polewania stóp dwunastu mężczyznom. To na pamiątkę Ostatniej Wieczerzy Chrystusa z apostołami.
Wielki Piątek to dzień wyciszenia. W Kościele nie ma mszy świętej (to jedyny taki dzień w roku), natomiast gromadzą się tam wierni, którzy modlą się w ważnych dla siebie intencjach. W niemal każdym polskim kościele jest nocne czuwanie przy grobie Jezusa, którego pilnują strażnicy (strażacy, harcerze, żołnierze).
Wielka Sobota to Wigilia Wielkanocy. Podczas nabożeństwa w tym dniu święci się ogień, wodę i ciernie. Ogień symbolicznie spala to, co stare, woda daje życie. Dawniej wodą spryskiwano dom, by rok był spokojny. Podsycano ogień i wrzucano do niego leszczyny.
Sobota to również dzień święcenia pokarmów. Zgodnie z tradycją święconka powinna zostać przygotowana już w Wielki Piątek
Do koszyczka wkładamy:
- baranka – symbol zmartwychwstałego Chrystusa,
- jajka – symbol rodzącego się życia,
- chrzan – symbol siły,
- wędlina – symbol płodności i dostatku,
- ser – symbol zdrowia dla zwierząt hodowlanych,
- sól – symbol oczyszczenia domostwa od złego oraz istota prawdy,
- ciasto (babka) – symbol wszechstronnych umiejętności.
Naturalnie barwiono jeden z ważniejszych symboli świąt Wielkiej Nocy – jajka. Ten symbol rodzącego się życia odnosi się także do Jezusa, który pokonał śmierć. Dawniej wierzono, że pisanki mają magiczną moc, np. mogą uzdrawiać chorych. Nigdy ich nie lekceważono. Dziś o ich mocy przypominamy sobie właśnie podczas Wielkanocy – to przecież jajka są pierwszą potrawą spożywaną w Niedzielę Wielkanocną. Składamy sobie życzenia i dzielimy jajkiem.
Wielkanoc, tak jak Boże Narodzenie, ma swoje specjały. Zgodnie z tradycją należy je przygotować właśnie w piątek. Trzeba się spieszyć, ponieważ po sobotnim święceniu nie powinno się już nic sprzątać ani przygotowywać. To czas, kiedy należy duchowo przygotować się na zmartwychwstanie Jezusa.
Tradycyjne świąteczne potrawy to:
- żurek – czyli barszcz biały,
- kiełbasa – zwykle biała, na ciepło,
- szynka wędzona w jałowcowym dymie,
- ćwikła z chrzanem,
- pieczone mięso,
- własnoręcznie wykonana babka,
- mazurek z artystycznymi dekoracjami,
- pascha,
- kołacz,
- sernik (kiedyś zwany przekładańcem).
Według tradycji stół świąteczny powinien być przykryty białym obrusem i udekorowany liśćmi bukszpanu. Na środku stołu stawiamy baranka, np. na łączce z rzeżuchy. Rzeżucha to symbol sił witalnych i rodzącego się życia. W Niedzielę Wielkanocną świętujemy! Wstajemy bardzo wcześnie, by pójść na mszę zwaną rezurekcyjną. Niedziela to najważniejsze święto chrześcijańskie, nazywane dawniej Paschą. Następnie zasiadamy do świątecznego rodzinnego śniadania. Dzieci bawią się w poszukiwanie prezentów podrzuconych przez zajączka.
Wielkanocny Poniedziałek (lany poniedziałek, śmigus-dyngus) to czas radości, zabawy, psikusów, na które wszyscy czekali przez cały okres postu. W tym dniu polewamy się wodą. Dawniej śmigus i dyngus były osobnymi zwyczajami – śmigus oznaczał tradycyjne smaganie, czyli uderzanie wierzbowymi gałązkami lub polewanie wodą.
Film edukacyjny:
Zwyczaje wielkanocne – prezentacja
https://www.youtube.com/watch?v=r-to1UXYMUA
https://www.youtube.com/watch?v=DgjNcFKnY7U
https://www.youtube.com/watch?v=9wW8DeVVvPI
Piosenki:
Pisanki, kraszanki, skarby wielkanocne…
https://www.youtube.com/watch?v=qKY9oeELKn4
ZoZi – Znaki Wielkanocy
https://www.youtube.com/watch?v=OCmZrAz3t-U
Propozycja pracy plastycznej:
https://www.youtube.com/watch?v=CtbFLxOvwXk
KOLOROWANKI DO DRUKU
Pokoloruj według kodu
ROK SZKOLNY 2019/2020
1. Sportowe kodowanie (Załącznik)
1. Cała Polska śpiewa dla Jana Pawła II – koncert https://www.youtube.
1. Słuchanie muzyki relaksacyjnej – https://www.youtube.com/watch?
– czyim domem jest las?
– co nazywamy fauną, a co florą?
– co w chodzi skład runa leśnego?
– wymień, jakie zwierzęta występują w lesie? Oglądając uważnie film nietrudno je odgadnąć.
– jaką nosi nazwę najwyższe „ piętro” lasu?
– kto zamieszkuje koronę drzew?`
3. „Co nam daje las? https://www.youtube.com/
Odpowiedz na pytanie:
– co prócz bogactwa lasów jakimi są owoce i grzyby i zioła, jest równie cennym jego surowcem?
Z drzew uzyskiwane jest drewno. Odpowiedz na pytanie:
– co uzyskujemy z drewna?
4. Jak zrobić baśniowy las w słoiku? https://www.youtube.com/
5. Słoneczne ćwiczenia :
https://www.youtube.com/watch?
https://www.youtube.com/watch?
6. Dzieciaki naśladują zwierzaki
https://www.youtube.com/watch?
7. Majowa łąka (załącznik)
8. Quizy o Uni Europejskiej https://czasdzieci.pl/quizy/
9. Dzień strażaka https://view.genial.
10. Ruletka z wyzwaniami domowymi – https://wordwall.net/pl/
11. Bajka o bezpieczeństwie na drodze – https://www.youtube.com/
12. Jak zrobić zakładkę do książki? https://www.youtube.
13. Audiobook „Asieńka” https://www.youtube.
14. Gry planszowe i karciane – https://www.kurnik.pl/
1. Polskie symbole narodowe
https://www.youtube.com/watch?
2. Pokoloruj Chmielnik – swoją małą ojczyznę.
http://www.biuletyn.net/nt-
3. 2 Maja – Święto Flagi
https://www.youtube.com/watch?
4. Jan Matejko „Konstytucja 3 maja 1791 roku” | Animacja
https://www.youtube.com/watch?
5. Konstytucja – czym jest i dlaczego jest tak ważna dla każdego z nas?
https://www.youtube.com/watch?
6. Jak zrobić kokardę narodową? (Załącznik)
7. Ćwicz swój umysł:
8. Rozwiąż krzyżówkę po polsku lub angielsku:
9. Rozwiń duszę artysty:Stwórz własne dzieło –
10. Strefa gier i relaksu:
11. Zadania szachowe – https://lichess.org/training/
12. Majówka 2020 – zasady bezpieczeństwa.
http://www.policja.pl/pol/
13. Rozwijanie wyobraźni. Zamknij oczy i wybierz się we wspaniałą podróż z kim tylko zechcesz przy dźwiękach natury. https://www.youtube.
Opisz swoją przygodę.
1. Dzień Ziemi – historia pięknej tradycji