Uczniowie klasy VIII
Drodzy uczniowie, czeka Was podjęcie bardzo ważnych decyzji związanych z Waszą przyszłą szkołą i przyszłym zawodem. Zastanówcie się nad waszymi wyborami, przedyskutujcie ten temat z rodzicami.
Moim zdaniem warto zasięgnąć porady na ten temat u fachowców – dlatego skontaktowałam się z panią Moniką Czają, która jest pedagogiem i doradcą zawodowym w PPP-P w Chmielniku z prośbą o udzielenie wam kilku wskazówek.
Zapoznajcie się proszę z poniższymi informacjami, mam nadzieję, ze ułatwią wam podejmowanie tak trudnych
i ważnych decyzji.
Pozdrawiam serdecznie
Małgorzata Ślusarczyk
pedagog szkolny.
Czym należy kierować się przy planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej?
Drodzy Uczniowie, właśnie przygotowujecie się do jednej z ważniejszych decyzji w Waszym życiu. Tą decyzją jest wybór szkoły ponadpodstawowej. Zapewne wielu z Was dokonało już wyboru, jednak są i tacy, którzy jeszcze się wahają.
Chciałam zasygnalizować Wam na co powinniście zwrócić szczególną uwagę wybierając kolejny etap kształcenia.
Planując ścieżkę edukacyjno-zawodową warto zastanowić się jakie posiadamy zasoby oraz która szkoła będzie dla nas najodpowiedniejsza.
Zasoby to wszystko, czym dysponujemy i co możemy wykorzystać do realizacji Naszych zamierzeń, planów i celów. Można je podzielić na cztery podstawowe grupy:
- zasoby osobowe czyli zainteresowania, wiedza, umiejętności, oceny szkolne, predyspozycje, cechy, talenty, zdolności, temperament, wartości, ale także zdrowie czy kondycja fizyczna
- zasoby społeczne to rodzice, rodzeństwo, dalsza rodzina, przyjaciele, koledzy i koleżanki z klasy, bliżsi i dalsi znajomi czyli osoby, które mogą pomóc, od których można się uczyć, które mogą udzielić wsparcia.
- zasoby rzeczowe czyli m.in. książki, komputer. Zastanówcie się, do czego i w jaki sposób wykorzystujcie nowoczesne technologie. Czy tylko do rozrywki i utrzymywania kontaktów ze znajomymi, czy być może postrzegacie je także jako sprzęt, który może pomóc w samorozwoju.
- zasoby finansowe to zarówno Nasze oszczędności, jak i pomoc finansowa rodziny.
Jak rozpoznawać swoje zasoby?
Poznawanie siebie to bardzo ważne i trudne zadanie. Uczciwe i rzetelne przyglądanie się, w czym jest się dobrym, a gdzie słabszym, pozwala realnie ocenić swoje szanse i możliwości.
Aby poznać siebie, warto wziąć pod uwagę informację zwrotną od innych osób. Najlepiej od takich, które dobrze Nas znają. Mogą to być rodzice, rodzeństwo, przyjaciele, koledzy i koleżanki z klasy. Warto brać także pod uwagę opinie i uwagi nauczycieli.
Możecie z tym zadaniem zgłosić się także do doradcy zawodowego, który poprzez rozmowę, testy i różne zadania może pomóc rozpoznawać mocne i słabsze strony w wielu obszarach.
Zainteresowania to skłonność do wykonywania pewnych czynności lub zajmowania się określonymi przedmiotami. Wyzwalają one w człowieku naturalną chęć poznania i zrozumienia otoczenia poprzez konkretny sposób spędzania czasu wolnego, rozrywkę, odpoczynek oraz naukę. Pewne grupy zainteresowań przypisane są określonym profesjom, tak więc posiadanie ich ułatwia wybór szkoły czy zawodu.
Pomyślcie o swoich pasjach, hobby, wszystkich zajęciach, które wykonujecie w czasie wolnym. Zastanówcie się, w czym jesteście dobrzy. Aby określić swoje zainteresowania zawodowe, musicie odpowiedzieć sobie na wiele pytań związanych z dotychczasowym życiem, a zebrane wyniki porównać z poszczególnymi opisami zawodów.
Wartości to rzeczy, sprawy i przekonania, które mają duże znaczenie dla każdego człowieka, ponieważ pobudzają lub hamują jego działanie. Stanowią standardy naszych myśli, postaw i zachowań. Określają, kim jesteśmy, jak żyjemy i jak traktujemy innych ludzi. Każdy człowiek indywidualnie dokonuje wartościowania – systematyzuje swoją hierarchię wartości. Może ona ulegać przekształceniom podczas całego życia.
Temperament to nasza aktywność, wytrzymałość, wrażliwość i odporność emocjonalna. Cechy temperamentu uzależnione są oddziedziczonych i wrodzonych właściwości układu nerwowego i tylko w nieznacznym stopniu są podatne na wpływy otoczenia.
Umiejętności rozumiane są jako gotowość do świadomego działania, oparta na wiedzy oraz konkretnym ruchowym opanowaniu określonych czynności z możliwością dostosowania ich do zmiennych warunków.
Można je podzielić na:
- umiejętności adaptacyjne – zdobywane we wczesnej fazie życia w środowisku rodzinnym, przedszkolnym, szkolnym, dzięki przebywaniu z ludźmi oraz procesowi edukacji. Decydują o możliwościach przystosowania człowieka do otoczenia, w którym aktualnie się znajduje, ułatwiają właściwe kontakty z innymi osobami oraz pozwalają dobrze zorganizować czas, np. zorganizowanie, kreatywność, punktualność, entuzjazm, uprzejmość i odpowiedzialność,
- umiejętności uniwersalne przydatne w życiu i w każdej pracy, mogą dotyczyć: danych (liczenie, analizowanie), informacji (szybkie kojarzenie faktów, planowanie, pisanie, badanie, przetwarzanie), ludzi (pomaganie, nauczanie, doradzanie, kierowanie) lub rzeczy (umiejętności mechaniczne i budowlane, wytwarzanie, rzeźbienie).
Możliwości intelektualne – w tym obszarze warto odpowiedzieć sobie na kilka pytań: Jak się uczycie? Jakie macie oceny? Czy są przedmioty, których nauka sprawia Wam przyjemność? Jakie macie zasoby wiedzy i umiejętności? Czy dacie radę sprostać wymaganiom, które stawia przed uczniem szkoła X?
Stan zdrowia – należy pamiętać o tym, iż każda dysfunkcja organizmu i choroba przewlekła daje wiele przeciwwskazań ograniczając możliwości nauki i wykonywania pewnych zawodów. Szczególnie więc w momencie wybrania szkoły branżowej czy technikum bardzo ważną kwestią jest konsultacja z lekarzem czy nie istnieją przeciwskazania zdrowotne do wyboru danej szkoły.
Jak rozwijać swoje zasoby?
Macie bardzo wiele możliwości rozwijania swoich zasobów. Swoje zainteresowania, wiedzę, umiejętności, cechy charakteru możecie rozwijać w wielu sytuacjach i miejscach – w domu, w szkole, w trakcie zajęć pozaszkolnych (kółka zainteresowań, wolontariat, itp.) czy w trakcie czasu wolnego. Tak, czas wolny to także kapitał. Możecie go dobrze zainwestować lub zwyczajnie zmarnować. To Wy decydujecie o tym, jakie macie postawy wobec szkoły, z kim się spotykacie, jakich macie przyjaciół i co robicie w czasie wolnym.
Jaki typ szkoły będzie dla mnie odpowiedni? Jaką szkołę powinnam/powinienem wybrać, ab zdobyć wymarzony zawód?
Aby odpowiedzieć na te pytania niezbędnym jest zapoznanie się systemem edukacji w Polsce.
Powinniście wiedzieć:
– czym różnią się od siebie poszczególne szkoły
– ile czasu trwa nauka
– jakie egzaminy trzeba zdać, aby ukończyć tę szkołę
– jakie są przedmioty szkolne
– czy i ile rozszerzeń przedmiotów można wybrać
– jak może wyglądać dalsza ścieżka edukacyjno-zawodowa po ukończeniu tej szkoły
– jakie są przykładowe profile/zawody
– jakie szkoły funkcjonują w Waszym regionie
– jakie są ich oferty
– jak wygląda rekrutacja
Skąd możecie czerpać te informacje?
– spotkania z przedstawicielami szkół ponadpodstawowych,
– strony www szkół ponadpodstawowych,
– Targi Edukacyjne, prezentacje szkół ponadpodstawowych,
– tzw. „drzwi otwarte” szkół,
– informatory szkolne, broszury, ulotki,
– rankingi szkół,
– prasa lokalna.
Czaja Monika – pedagog, doradca zawodowy
Powiatowa Poradnia
Psychologiczno-Pedagogiczna
w Chmielniku